Mijn eerste week in Donderskamp

Donderskamp, 25-04-2020

Hoi allemaal!
We zijn alweer een maand verder na mijn laatste blog die helemaal in het teken stond van Corona. Er is veel gebeurd en ondertussen zit ik alweer een week in de binnenlanden van Suriname. Vanuit een hangmat op de veranda van mijn huisje begin in maar te vertellen..

De dag van vertrek.
Vrijdagochtend 17 april werd ik met een busje opgehaald bij de Waterloostraat (mijn woonadres) in Nieuw-Nickerie. De dagen ervoor was ik druk geweest met het bij elkaar verzamelen van eten en drinken voor de komende 5 weken. Vers fruit en groente voor de eerste weken had ik besteld en werd netjes bij mij afgeleverd door marktkoopvrouw Carla. Echter al het overige had ik zelf bij elkaar verzameld: wc-papier, drinkwater, ingeblikt eten, broden, kruiden, pasta, rijst etc. Het was een vorm van verantwoord hamsteren. Alles had ik in dozen verpakt en kon daardoor zo het busje ingetild worden.
Na een drie uur durende autorit kwamen we aan in Boskamp, het dorp vanwaaruit de boot zou vertrekken. Na 4 weken zag ik daar Anna (mijn Nederlandse collega) weer. Zij werd met de boot afgezet en vertrok nadat wij elkaar 20 minuten gesproken hadden alweer met het busje richting Nieuw-Nickerie. Nadat de bootsmannen nog de benodigde boodschappen hadden gedaan en wat biertjes hadden gedronken kon de boot vertrekken. Ik had me voorbereid op een drie uur durende bootreis op een bootje waar ik vol in de zon niet zo lekker zou zitten. Echter, deze boot had een dak en zat prima! Ik was helemaal in mijn nopjes. Helaas was dit van korte duur, want na 15 minuten varen viel de motor uit. Gelukkig lukte het de bootsmannen om de motor nog even aan te krijgen zodat we konden aanmeren in het eerste dorpje: Kalebaskreek. Daar was al direct een patiënt die ik mocht gaan zien op de poli en nadat dat allemaal gelukt was wilden we weer vertrekken. Echter, deed de motor het nu helemaal niet meer! Meerdere uren hebben we gewacht op een vervangende boot. Toen die eenmaal geregeld was, moesten alle spullen overgezet worden. Het past allemaal net.   Daarna was het nog zoeken naar een bootsman voor deze boot en toen hij besloot om zijn vrouw en twee jonge kinderen ook mee te nemen, konden we hen verderop ook nog wel even oppikken. 
De nieuwe boot was het soort boot dat ik me had voorgesteld: houten bankjes op om te zitten en geen dak om ons te beschermen tegen zon en regen. Het kon me op dat moment weinig meer schelen, want het was al half 5 ‘s middag en we hadden lang genoeg gewacht. Helaas bleek deze boot een stuk langzamer te gaan dan onze eigen ambulanceboot. Ondertussen was al van hoger hand besloten dat wij die dag niet naar Donderskamp zouden varen, maar een dorp eerder zouden overnachten: in Corneliskondre. Rond half 1 ’s nachts kwamen we daar behoorlijk gaar aan. Gelukkig had de poli daar bedden waar we gebruik van konden maken en was er ook al eten voor ons gemaakt. Heel fijn na zo’n lange reisdag!
De volgende ochtend zag ik pas waar ik terecht was gekomen: een heel mooi dorpje aan de Wayambo rivier J. Vroeg vertrokken we alweer voor de laatste drie uur varen. Eenmaal aangekomen werden we ontvangen door een grote groep mensen die al mijn spullen met kruiwagens naar mijn nieuwe huisje brachten. Eindelijk waren we in Donderskamp!

Korte info over Donderskamp.
Donderskamp is een inheems, Indiaans dorp met (inmiddels nog maar) ongeveer 200 inwoners wat ligt in het Wayambo gebied in het westen van Suriname. De dorpen die (voor het MMC waar ik werk) onder dit gebied vallen zijn Tapoeripa, Donderskamp, Corneliskondre en Kalebaskreek en zijn alleen per boot (vanuit Nickerie/Wageningen of Boskamp) bereikbaar. Donderskamp is de grootste van deze dorpen, totaal hebben deze dorpen ongeveer 500-600 inwoners. Op de overige dorpen zitten verpleegkundigen die mij telefonisch om medisch advies kunnen vragen als dat nodig is.
Veel mensen in Donderskamp hebben een kostgrondje waar ze eten verbouwen, zoals cassave. Daarnaast wordt er veel gejaagd en gevist en krijgen alle gezinnen een keer per maand een pakket vanuit Paramaribo met daarin levensmiddelen als zeep, bonen, rijst, bloem, olie etc. 

Werken op de poli. 
De afgelopen 5 dagen heb ik op de poli naast mijn huis gewerkt. Op maandag, woensdag en vrijdag zijn er algemene polidagen. Op deze dagen komen volwassenen voor controle van hun hypertensie en diabetes. Medisch gezien is dit niet heel interessant en meestal zijn we voor 11:00 uur klaar. Op dinsdag is de kinderpoli. Dan komen moeders met hun baby’s voor controles of als ze andere medische problemen hebben. Donderdag is de zwangerenpoli. Er is op dit moment 1 zwangere op Donderskamp, dus veel valt er op deze dag niet te doen. Vaak komen er dan toch ook nog andere volwassen met allerlei soorten klachten. Ik ben de enige arts hier, maar kan zo nodig overleggen met specialisten in Nickerie of Paramaribo en iemand doorverwijzen. Echter in deze tijden van COVID willen mensen liever niet naar ‘de stad’ (aanduiding van Paramaribo) uit angst voor corona. Daarnaast zijn ook veel poli’s in Paramaribo en Nickerie dicht wat de zorgverlening nog verder bemoeilijkt. 

Vrije tijd.
Zoals je zult opvallen, werk ik dus eigenlijk alleen maar in de ochtend. Omdat ik de enige arts hier ben, ben ik wel altijd beschikbaar, maar het komt zelden voor dat iemand zich met acute problematiek buiten de poli-tijden meldt. Kortom, ik heb een hoop vrije tijd. Afgelopen dagen heb ik met name veel gewandeld door het opvallend ruim opgezette dorp. Mijn lieve buurvrouw Margo neemt mij naast deze wandelingen via boropasis (short cuts) in het oerwoud ook mee naar vrienden van haar, gewoon om even op visite te gaan. Voordat je het weet heb je een bord rijst voor je neus of een kwart ananas in je hand. Allemaal erg aardig. Helaas praten de mensen onderling wel veel Sranantongo (ook al kunnen ze ook Nederlands), waardoor ik veel gesprekken niet kan volgen.
Als gevolg van een ongeluk op de rivier een maand geleden, waarbij een jongetje van 11 jaar vermist is geraakt, is het nog niet toegestaan om in de rivier te gaan zwemmen. Er moet eerst een ritueel gedaan worden voordat dat weer mag. In de buurt is wel een kreek (een aftakking van de rivier), waar we in mogen baden. Dus dat moet ik op hete dagen binnenkort maar eens gaan doen!

Corona in Suriname.
Als laatste nog een update over de corona situatie. In Suriname staat het aantal gevallen nog altijd op 10, dus daarin is niks veranderd. In Donderskamp merk ik in mindere mate ook wat van de crisis. Hoewel de avondklok in Donderskamp duidelijk minder streng is dan in Nickerie, worden er hier wel een stuk minder feestjes georganiseerd. Het twee meter afstand houden zit er hier echter niet echt in en ook handenschudden met elkaar wordt nog gewoon gedaan. Mijn hand schudden daarentegen is iets wat niet iedereen durft. Hoewel ik al voor de Corona tijd in Suriname ben aangekomen, heeft mijn blanke huid toch een iets te grote associatie met het corona virus. Dit lijkt mensen er gelukkig niet van te weerhouden om naar de poli te komen, want het aantal patiënten dat dagelijks de poli bezoekt is onveranderd sinds het begin van de Corona crisis. De school in Donderskamp is ook dicht (net als alle scholen in Suriname). Het nut daarvan ontgaat mij hier, want de schoolkinderen komen hier in het dorp nog evenveel met elkaar in contact doordat iedereen wel met elkaar samen speelt.
In Nieuw-Nickerie hebben zich de afgelopen week veel veranderingen voorgedaan. Doordat nog veel mensen illegaal de grens oversteken vanuit Guyana, Frans-Guyana en Brazilië (waar veel meer gevallen bekend zijn), zijn de grensgebieden nu uitgeroepen tot hoogrisico gebieden. Nickerie valt hier ook onder. Hierdoor is de casus definitie voor COVID-19 opeens veel strenger geworden. Iedereen met koorts is een verdachte casus. Het is afwachten hoe dit in de praktijk gaat werken, want het reeds beperkte aantal PPE’s gaat er daardoor wel in erg rap tempo doorheen. Ik ben heel benieuwd wat er daar de komende weken gaat gebeuren.

De blog is toch weer langer geworden dan gepland.. niets aan te doen. Ik hou jullie op de hoogte!

Groetjes!